„Sannjasini – religijni przewodnicy, ostoja Sanatana Dharmy”

Sadguru Śiwaja Subramunija Swami

Świat sannjasina

Sannjasin to wzorzec życia duchowego, przykład do naśladowania i ostoja Dharmy. Sannjasa to inny świat pośród świata ludzi – jak zresztą każde prawdziwe życie monastyczne. Zostać mnichem (sannjasinem) to szczególne, błogosławione i wielkie przeznaczenie, a także wielka zasługa.

Tradycja życia monastycznego (sannjasy) w Sanātana Dharmie, hinduizmie, to głęboka wewnętrzna kultura kontemplacji, życia ascetycznego, teoretyczno-filozoficznego studium, intensywnej praktyki jogi, codziennego kultu i nauki poprzez samo życie, całkowicie poświęcone służbie ludziom. Ten, kto zostaje sannjasinem, wybiera swoją Drogę jako ścieżkę wyrzeczenia się świata – drogę nieprzerwanej duchowej praktyki (sādhanā) i sewy, czyli bezinteresownej służby Bogu, linii Guru i świętej Dharmie.

Ten, kto staje się sannjasinem, zazwyczaj wcześniej praktykuje jako człowiek świecki (grihastha), bramin-uczeń (brahmaczarin) lub karmiczny sannjasin (karma-sannjasi). Kiedy jego karma się oczyszcza, zasługa dojrzewa, a umysł z wyjątkową jasnością i przenikliwością dostrzega wszelkie złudzenia tego świata, ograniczenia i cierpienia sansary, wtedy rodzi się w nim duch oddania Ścieżce Wyzwolenia i wyrzeczenia się świata.

Wówczas pewnego dnia zwraca się do swojego mnicha-przewodnika z pytaniem o ścieżkę sannjasy. Mistrz szczegółowo opisuje mu tę drogę, rozpalając w nim inspirację. Następnie uczeń prosi swojego Guru o błogosławieństwo, by wkroczyć na ścieżkę sannjasina. Nauczyciel uprzedza go, że droga sannjasy nie jest łatwa — wymaga codziennego trudu i duchowego wysiłku. Zachęca go do głębokiego namysłu, zanim podejmie ostateczną decyzję. Czasem wręcz odradza mu ten krok, opisując surowość życia w wyrzeczeniu, pełnego ascezy, pokory i samooddania. Ale w istocie sprawdza jego motywację i szczerość wewnętrznego powołania.

Jeśli jednak uczeń pozostaje stanowczy, a Guru nie widzi poważnych przeszkód, z radością udziela mu błogosławieństwa.

Jak zostaje się mnichem–sannjasinem

Ten, kto zostaje sannjasinem, wcześniej przez pewien czas praktykuje jako osoba świecka – grihastha, jako brahmaczarin lub karma-sannjasin. Następnie, gdy jego karma zostaje oczyszczona, zasługa dojrzewa, a umysł z wyjątkową jasnością i przenikliwością dostrzega wszelką fałszywość, iluzje tego świata, ograniczenia i cierpienia sansary – wtedy w nim rodzi się duch oddania Ścieżce Wyzwolenia i wyrzeczenia się sansary.

Pewnego dnia zwraca się więc do swojego mnicha–nauczyciela z pytaniem o ścieżkę sannjasy. Mnich szczegółowo opisuje mu tę drogę, rozbudzając inspirację. Następnie kandydat prosi swojego Guru o błogosławieństwo, by wkroczyć na ścieżkę sannjasina. Nauczyciel ostrzega go, że droga sannjasina nie jest łatwa – wymaga codziennego wysiłku i duchowego zmagania, i że trzeba dobrze się zastanowić, zanim podejmie się taką decyzję. Niemal odradza mu ten krok, opisując trudności życia w wyrzeczeniu – pełnego ascezy, pokory i całkowitego oddania. W rzeczywistości jednak w ten sposób sprawdza szczerość motywacji ucznia i głęboko pragnie, by wkroczył on na tę ścieżkę.

Jeśli uczeń mimo to podejmuje decyzję i jeśli Guru nie widzi poważnych przeszkód, z radością udziela mu błogosławieństwa.

Po tym kandydat na sannjasina przechodzi egzaminy wstępne jako uczeń-sannjasin, a następnie przybywa do aśramu swojego Guru, przyjmuje Schronienie, otrzymuje inicjację (dikszę), składa wstępne śluby mnisze jako brahmaczarin. Nauczyciel przekazuje mu mantrę, nadaje imię duchowe, wręcza szaty brahmaczarina, udziela początkowych ślubów i przekazuje święte przedmioty – koralik sadhu z rudrakszy, malu i inne. Mnisi–nauczyciele uczą go podstaw medytacji i jogi.

Życie i nauka w aśramie

Przez kolejne 12 lat cierpliwie uczy się sztuki bycia sādhu. Żyjąc w aśramie – jakby w duchowym laboratorium i warsztacie – pod błogosławieństwem Guru i doświadczonych mnichów-nauczycieli, zgłębia tajemnice jogi, tantry, medytacji – rzeczy zazwyczaj niedostępnych dla ludzi pochłoniętych codziennym zgiełkiem świata. Z czasem zaczyna rozumieć, że bycie sannjasinem to jednocześnie duchowy heroizm i… najzwyklejsza rzecz na świecie. Uczy się uspokajania umysłu, kontroli pragnień, zarządzania siłą życiową, samodyscypliny, pokory, oddania, koncentracji, medytacji i kontemplacji. Od swojego Guru przyswaja kulturę i etykę, mitologię Dharmy, filozofię wedanty, ajurwedę, hathajogę, teologię i metafizykę tantryzmu, teurgię i liturgię Sanātana Dharmy. Uczy się rozróżniać Dharmę i adharma nawet w drobnostkach, stawać się uważnym w chodzie, prowadzić debaty i uzasadniać swoje rozumienie prawdy. Staje się częścią wielkiej wspólnoty mnichów – zakonu duchowych poszukiwaczy. Uczy się nosić mnisie szaty i pracować z emocjami; codziennie uczestniczy w zgromadzeniach, podczas których słucha nauk swojego Guru i innych mędrców w mnisich szatach. Medytuje w swojej celi, służy jako kucharz, pracuje w ogrodzie lub rąbie drewno, studiuje święte pisma, pisze traktaty filozoficzne, zdaje egzaminy, uczestniczy w zajęciach z jogi, świętuje dni poświęcone bóstwom i świętym swojej linii przekazu. Uczy się pokory, panowania nad pragnieniami, wewnętrznej czystości intencji i posłuszeństwa. Codziennie recytuje mantry, składa pokłony w świątyniach i okrąża je zgodnie z pradakśiną. Odbywa pielgrzymki, bierze udział w debatach filozoficznych, studiując pisma, codziennie modli się do bóstw podczas wspólnych praktyk. Ćwiczy koncentrację i introspekcję w krótkich odosobnieniach w aśramie i na łonie natury. Przechodzi długie okresy medytacji w samotnych odosobnieniach. Stopniowo – choć nie bez trudu – rozpraszają się przeszkadzające stany umysłu (kleśa), uspokajają się umysł i pragnienia, a na ich miejsce przychodzą wiara, mądrość, czystość, jasność, współczucie i obecność.

Zakończenie nauki i medytacja w odosobnieniu

Po upływie 12 lat zdaje egzaminy z teorii wedanty, metafizyki i teologii tantryzmu, z praktyki jogi, wykazując zrozumienie filozofii i ducha adwajty. Po pomyślnym zdaniu egzaminu otrzymuje prawo przyjęcia pełnych święceń sannjasina (purna-sannjasy), podczas których składa dożywotnie śluby: nieposiadania własności, służby Dharmie i celibatu.

Po zostaniu sannjasinem udaje się na długie odosobnienie – samotny rytrit trwający około trzech lat, w trakcie którego doświadcza głębokich stanów natury umysłu, samadhi, zanurzenia w świetle Absolutu i przeżywa doświadczenia Brahma-nirwany – stanu niedualności. W bezpośrednim doświadczeniu poznaje złudność świata i odkrywa swoją pierwotną boskość.

Zdobywa wielką duchową moc i staje się mędrcem w duchu.

Życie jako służba Bogu i Dharmie

Po zakończeniu odosobnienia i otrzymaniu błogosławieństwa od swojego Guru wybiera jedną z kilku ścieżek: zamieszkać w aśramie, zostać mnichem-misjonarzem, by nieść światło Boskiego współczucia ludziom na ziemi, wędrować i głosić Dharmę potrzebującym, albo na długo udać się w odosobnienie jako pustelnik. Sam staje się potężnym sadhu-tapaswinem, doświadczonym duchowym nauczycielem, zdolnym prowadzić świeckich praktykujących ku przebudzeniu.

Całkowicie poświęca się służbie Bogu, Dharmie i ludziom potrzebującym Dharmy Wyzwolenia. Wskazuje im świętą Ścieżkę do Wyzwolenia i Przebudzenia. Przepełniony jest miłością i współczuciem do ludzi i grzesznego świata maji, zagubionego w sprawach sansary. Oddaje się służbie całym sobą, stając się kanałem woli swojej Linii Guru, świętych i bogów.

Takie życie – pełne miłości do innych, ofiarności i współczucia – czyni go czystym naczyniem, nośnikiem boskiego światła i wynosi go na kolejny poziom.

Osiągnięcie doskonałości

Dzięki udanej sadhanie i służbie oczyszcza swoje najsubtelniejsze karmy i na zawsze zamyka wrota sansary, wyzwala się z karmy przyszłych wcieleń w piekłach, światach pretów, zwierząt, ludzi, asurów, bogów sansary i innych egzystencjalnych światów. Podąża ścieżką doskonałych (siddhów), wszechwiedzących riszich i bóstw. Jego dusza, szybując przebywa w niebiańskich wymiarach lub w niepojętych światach wieczności i nieskończoności bezosobowego Absolutu–Brahmana, który nie ma ani imienia, ani formy, podczas gdy jego ciało prowadzi zwyczajne, skromne życie „zwykłego mnicha”.

Siłą medytacji stwarza nieśmiertelne, iluzoryczne ciało w formie bóstwa i podróżuje w samādhi poprzez wszystkie światy Wszechświata. Odwiedza niebiosa, światy dakiń, apsar, duchów, asurów i inne wszechświaty. Przed nim otwierają się wrota bogów i siddhów. Obcuje z siddhami, bogami, dewami, dakinami. Objawia boską mądrość i moc. Porzuca ścieżkę karmy i wchodzi w wymiar boskiej gry – Līly.

Cały świat z jego uwarunkowaniami, cierpieniem i przywiązaniami jawi mu się jak mała kałuża. Święci z uśmiechem przytakują widząc jego duchową Drogę. Zanurza się w długim samādhi w przestrzeń światła Absolutu i nigdy jej już nie opuszcza, trwając w sahadźa-samādhi. Przebywa w Boskim Świetle, a sam Brahman–Absolut jest jego domem. Bogowie zstępują, aby go powitać i pobłogosławić.

Pokonuje sansarę w sobie, całą swoją karmę przemienia w światło, oczyszcza całe niewiedzenie, które zmusza wszystkie dusze do cierpienia i ponownych narodzin. Staje się „Brahma-niṣṭhą” – ustabilizowanym w poznaniu Absolutu, prawdziwym człowiekiem Dharmy.

Osiąga Wyzwolenie i Przebudzenie, zrywa krąg narodzin i śmierci, staje się dzaninem – przebudzonym mędrcem. Jako dźiwanmukta – wyzwolony za życia – aż do końca kalpy z lekkością przemierza wszechświat, trwając w jedności z Absolutem. A w kolejnym cyklu stworzenia stanie się Bóstwem – Władcą Czystej Krainy, nowym Brahmą–Stwórcą albo bogiem Indrą. Staje się nieśmiertelnym boskim metaumysłem, doskonałą kosmiczną duszą, siddha-puruṣą. Chwała takiemu sannjasinowi!